Sveštena episkopija Gornjokarlovačka Srpska pravoslavna crkva
Nјegova svetost patrijarh moskovski i sve Rusije Kiril doneo je uputstvo za starešine parohijskih crkava, podvorja i manastira Moskovske eparhije, u vezi sa pretnjom od širenja infekcije koronavirusa.
Radi pastirske brige o ljudima, kao i na zahtev sanitarnih vlasti, uz očuvanje čvrste vere u delovanje blagog promisla Božijeg i Božije svemogućstvo, donosimo sledeća pravila, u skladu sa kanonskom i bogoslužbenom tradicijom Ruske pravoslavne Crkve.
Dok se epidemiološka situacija ne promeni nabolje i do dobijanja odgovarajućih uputstava o potpunom ili delimičnom prekidu važenja ovog uputstva, u parohijskim crkvama, patrijarškim, arhijerejskim i manastirskim podvorjima, kao i u manastirima Moskovske eparhije, neophodno je pridržavati se sledećeg.
U pogledu pričešćivanja svetim Hristovim tajnama:
1. Imajući u vidu da prinošenje beskrvne žrtve ni u kom slučaju ne može biti prekinuto, jer tamo gde nema evharistije nema ni crkvenog života, kao i to da se sveto telo i krv Hristova daju na zdravlje kako duše, tako i tela (videti, na primer, molitve svetog Jovana Zlatoustog – sedmu i devetu molitvu iz pravila pred sveto pričešće), te istorijsku praksu Pravoslavne Crkve u uslovima epidemije (konkretno, pričešćivanje obolelih od zaraznih bolesti posle drugih pričesnika, ili čak na posebnom bogosluženju, uz brisanje kašičice posle svakog pričesnika tkaninom koja se zatim spaljuje; korišćenje posebnog sasuda i kašičice za obolele; njihovo omivanje u sirćetu koje se zatim prosipa u presahli bunar – videti S. V. Bulgakov, Nastolna knjiga za svešteno-crkvenoslužitelje i Pidalion sa tumačenjima prepodobnog Nikodima Svetogorca, pravilo VI.28), svete Hristove tajne deliti tako što će se posle svakog pričesnika kašičica brisati ubrusom koji je natopljen u medicinski alkohol (ubrus redovno dodatno natapati) i potapati u vodu. Sa vodom postupiti kao što se postupa kod redovnog pranja ubrusa. Preporučuje se etil-alkohol 75% ili izopropil-alkohol 70%.
2. „Zapivku“ deliti isključivo individualno, svakom pričasniku posebno, u jednokratnim čašama (primedba prevodioca: za našu praksu ova tačka nije aktuelna, budući da je „zapivka“ specifična karakteristika ruske bogoslužbene prakse).
3. Naforu deliti u jednokratnim higijenskim rukavicama.
4. Ubrus tokom pričešćivanja vernog naroda koristiti samo za sprečavanje slučajnog padanja svetih tajni na pod i za brisanje kašičice, a za brisanje usta pričesnicima koristiti papirne salvete, koje zatim spaliti. Ubruse kuvati, sa dužnom pobožnošću, posle svake bogoslužbene upotrebe.
5. Pričasnici da ne celivaju putir posle pričešća.
U pogledu svetih tajni krštenja i miropomazanja:
6. Strogo se pridržavati prakse menjanja i osvećivanja nove vode za svako novo krštenje. S tim u vezi, svetu tajnu krštenja vršiti isključivo individualno i posle svakog krštenja dezinfekcionim sredstvom brisati kupelj (krstionicu). Preporučuju se preparati na bazi tercijarnih amida ili hidrogen peroksid 3%.
7. Za miropomazanje i pomazivanje uljem koristiti štapiće za uši i papirnu salvetu, koje zatim spaliti.
U pogledu svete tajne jeleosvećenja:
8. Kod grupnog služenja svete tajne jeleosvećenja u crkvama, za pomazivanje svakog vernika pojedinačno koristiti jednokratna sredstva (npr. štapiće za uši) te iskorišćene štapiće zatim spaliti.
Druga uputstva u pogledu bogosluženja, pastirske prakse i crkvenog života:
9. Umesto iznošenja krsta na celivanje po završetku božanstvene liturgije i drugih bogosluženja preporučuje se stavljanje krsta na glave vernika.
10. Vraćajući se praksi propisanoj tipikom, koja se poslednjih godina promenila (u Ruskoj Crkvi – primedba prevodioca), pomazivanje na svenoćnom bdenju vršiti samo onda kada se vrši litija i osvećenje ulja. U slučajevima kada se pomazivanje vrši, za pomazivanje svakog vernika pojedinačno koristiti jednokratna sredstva (npr. štapiće za uši) te iskorišćene štapiće zatim spaliti. U drugim slučajevima, celivanje jevanđelja, praznične ikone ili krsta posle polijeleja organizovati tako da se jevanđelje, ikona i krst posle svakog celiva obrišu dezinfekcionim sredstvom.
11. Sveštenicima se preporučuje da ne pružaju ruku vernicima na celivanje.
12. Za deljenje nafore i petohlebnice na bdenju koristiti jednokratne higijenske rukavice.
13. Posvećivati dodatnu pažnju čistoći utvari i bogoslužbenih sasuda, brisati ih posle svake bogoslužbene upotrebe i detaljno ispirati vrelom vodom.
14. Do izdavanja posebnog uputstva, prekinuti rad parohijskih škola, sekcija i kružoka.
15. Socijalne službe pri parohijskim crkvama, podvorjima i manastirima po svojim mogućnostima da pružaju pomoć starijim građanima koji spadaju u rizičnu grupu, u vidu dostavke na kućnu adresu prehrambenih proizvoda i najneopnodnijih sredstava.
Uputstva opšteg karaktera:
16. Starešine da nalože crkvenim i manastirskim radnicima obavezno pridržavanje opštih mera higijene, uključujući dezinfekciju ruku tokom dana na svaka dva sata ili češće).
17. Obezbediti često provetravanje crkava, kao i parohijskih i manastirskih javnih prostorija, sastaviti obavezujući raspored provetravanja.
18. Dezinfekcionim sredstvima redovno obrađivati površinu crkvenog mobilijara koji svi dodiruju (uključujući palionice), kao i kuke na vratima.
19. Dezinfekcionim sredstvima redovno obrađivati ikone u crkvi koje vernici celivaju.
20. Sveštenoslužitelji, crkvenoslužitelji i radnici crkava i manastira da se odgovorno i sa pažnjom odnose prema tome kako se osećaju. U slučaju bilo kakvih simptoma obratiti se starešini i zatražiti medicinsku pomoć.
21. Starešine da organizuju obavezno merenje temperature pred početak radnog dana (npr. pomoću beskontaktnog toplomera) kod sveštenoslužitelja, crkvenoslužitelja i radnika crkava koji dolaze u kontakt sa većim brojem vernika.
22. Objasniti vernicima da ispunjavanje ovih propisa i ograničenja treba shvatiti kao poslušnost rečima Svetog pisma: „Nemoj kušati Gospoda Boga svojega“ (Mt 4, 7). Takođe objašnjavati vernicima da u slučaju pojave simptoma gripa ili drugih zaraznih bolesti treba da se, iz ljubavi prema bližnjima i brige za njih, uzdrže od odlaska u crkvu.
Za brisanje podova preporučuju se preparati na bazi hlora.
Izvor: https://mepar.ru/documents/misc/2020/03/17/121243/ sa ruskog preveli Ivan S. Nedić, Jelena Nedić
